Φάρμακο: Αυξημένα κέρδη, μειωμένα δικαιώματα
Του Τάσου Γιαννόπουλου
https://left.gr/news/farmako-ayximena-kerdi-meiomena-dikaiomata?fbclid=IwAR1owHTCrkbywSNy65kPtsYVjnVShM1OrAX7UVRpIYYhq1xuBZR4dNG1wsM
«Ο φόβος των εργαζόμενων είναι ότι από τη στιγμή που οι επιχειρήσεις συμπεριφέρονται έτσι ενώ είναι κερδοφόρες, η επόμενη ημέρα μπορεί να ξημερώσει ακόμα πιο επώδυνη για όλους μας» - Αναδημοσίευση από την Εποχή που κυκλοφορεί εκτάκτως το Σάββατο 18 Απριλίου
Στην εποχή του κορωνοϊού έξω από τα φαρμακεία οι ουρές είναι μεγάλες. Οι συναλλαγές γίνονται συνήθως από το παραθυράκι στην είσοδο, ώστε οι άνθρωποι να κινδυνεύουν όσο το δυνατόν λιγότερο να εκτεθούν στον ιό. Σε άλλα φαρμακεία έχουν τοποθετηθεί προστατευτικά τζάμια στο εσωτερικό μπροστά από τον πάγκο. «Μέχρι 2 άνθρωποι να εισέρχονται για την προστασία όλων μας», η αυστηρή προειδοποίηση στην είσοδο.
Τα φαρμακεία είναι χώροι αιχμής, καθώς σε αυτά στρέφονται καθημερινά οι πολίτες για τα φάρμακά τους, αλλά και, ιδιαίτερα αυτήν την περίοδο, για συμπληρώματα διατροφής, βιταμίνες και ό,τι άλλο μπορεί να ενισχύσει την άμυνα του οργανισμού.
«Η κίνηση έχει αυξηθεί κατακόρυφα, “πήζουμε”, κατά το κοινώς λεγόμενο, στην δουλειά καθημερινά», λένε στην «Εποχή» εργαζόμενοι/ες σε φαρμακεία, που θέλουν να διατηρήσουν την ανωνυμία τους. Πολλοί εργοδότες εκμεταλλεύονται τον χαρακτήρα της επιχείρησης (οικογενειακή, με στενή διαπροσωπική σχέση με τον υπάλληλο) για να αυξήσουν την ένταση της δουλειάς και να αρνηθούν άδειες ειδικού σκοπού σε εργαζόμενους/ες που τις δικαιούνται.
Οι εργαζόμενοι των φαρμακείων βρίσκονται στη μπροστινή θέση μίας αλυσίδας που ξεκινάει από τα εργοστάσια, συνεχίζεται στις φαρμακαποθήκες και φτάνει μέχρι τους ιατρικούς επισκέπτες και τους εργαζόμενους στο παραφάρμακο – καλλυντικό.
Ο κλάδος πάει «τρένο» αυτήν την περίοδο, το ίδιο και οι εξαγωγές, οι τζίροι και η κερδοφορία, λένε χαρακτηριστικά όλοι/ες όσοι/ες μίλησαν στην «Εποχή». Τι γίνεται, όμως, στα πίσω «βαγόνια»;
Εντατικοποίηση, αναστολές συμβάσεων, απολύσεις
«Οι επιχειρήσεις παραγωγής, διακίνησης και πώλησης φαρμακευτικών προϊόντων σε γενικές γραμμές παίρνουν τα απαραίτητα μέτρα για την προφύλαξη των εργαζομένων από την έκθεση στον ιό, αφού σε αντίθετη περίπτωση το κόστος από τη διακοπή της λειτουργίας τους, αν υπάρξει κρούσμα, θα είναι τεράστιο σε μία περίοδο που παρουσιάζουν αύξηση πωλήσεων και κέρδη», τονίζει στην «Εποχή» ο Σταύρος Νουχάκης, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιατρικών Επισκεπτών - Φαρμακοϋπαλλήλων και Συναφών Επαγγελμάτων - Κλάδων (ΠΟΙΕΦΣΕΚ).
Την ίδια όμως στιγμή, αναφέρει ο Στ. Νουχάκης, οι επιχειρήσεις εντατικοποιούν την εργασία στα εργοστάσια, όπου οι συνθήκες έχουν καταστεί πολύ δύσκολες για το σύνολο των εργαζόμενων. Επίσης καταγγέλλει ότι «σε ορισμένες μικρές επιχειρήσεις έγιναν ακόμα και απολύσεις ιατρικών επισκεπτών, ενώ για τους φαρμακοϋπαλλήλους και τα τμήματα πωλήσεων, η «δουλειά από το σπίτι», μέσω της τηλεργασίας, γίνεται χωρίς κανόνες και ωράρια.
«Ο φόβος των εργαζόμενων είναι ότι από τη στιγμή που οι επιχειρήσεις συμπεριφέρονται έτσι ενώ είναι κερδοφόρες, η επόμενη ημέρα μπορεί να ξημερώσει ακόμα πιο επώδυνη για όλους μας. Είναι φανερό ότι θα προσπαθήσουν να μετατρέψουν τα προσωρινά μέτρα σε μόνιμα, συρρικνώνοντας τα τμήματα πωλήσεων, προχωρώντας σε ατομικές συμβάσεις και εντατικοποιώντας την εργασία, ειδικά στις μονάδες παραγωγής», λέει ο πρόεδρος της ΠΟΙΕΦΣΕΚ.
Η πρόεδρος του σωματείου εργαζομένων στην ESTEE LAUDER HELLAS και μέλος της ΕΕ της ΠΟΙΕΦΣΕΚ, Νατάσα Κατρανίδου, καταγγέλλει επίσης ότι κάποιες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα παραφάρμακα και καλλυντικά προχώρησαν σε αναστολή των συμβάσεων, αξιοποιώντας τις δυνατότητες που έδωσε η κυβέρνηση στους εργοδότες. Αν και έχουν τεράστιους τζίρους και κέρδη, καθώς πουλάνε προϊόντα και μέσω διαδικτύου, επωφελούνται από το γεγονός ότι πλήττονται έμμεσα, λόγω του κλεισίματος καταστημάτων μέσω των οποίων διοχέτευαν τα προϊόντα τους (Hondos Center και άλλα πολυκαταστήματα).
Τα αυτονόητα, αντικείμενο διεκδίκησης
Παράλληλα, σύμφωνα με τον Στ. Νουχάκη, η πίεση στους εργαζόμενους να πάρουν αυτή την περίοδο την κανονική τους άδεια «έχει πάρει μαζικό χαρακτήρα», ενώ πολλοί εργαζόμενοι συνάντησαν εμπόδια όταν αιτήθηκαν την άδεια ειδικού σκοπού.
Κάποιες επιχειρήσεις αξιοποίησαν ένα παραθυράκι, την κατάργηση του οποίου ζητάει η ΠΟΙΕΦΣΕΚ: με βάση το άρθρο 16 της ΠΝΠ για τον κορωνοϊό, η διοίκηση της επιχείρησης μπορεί να αρνηθεί με αιτιολογημένη απόφαση την χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού σε εργαζόμενους συγκεκριμένων κλάδων (μεταξύ αυτών και του φαρμάκου).
Ένα σοβαρό κρούσμα αναλγησίας αντιμετώπισαν οι εργαζόμενοι στη FAMAR (έχει 4 εργοστάσια και δύο κέντρα διανομής, στα οποία έχει αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό η ένταση της εργασίας), από τα μεγαλύτερα ονόματα του κλάδου.
Όπως περιγράφει στην «Εποχή» ο Στέφανος Παπαθεοχάρης, πρόεδρος του επιχειρησιακού σωματείου και αναπληρωτής γραμματέας της ΠΟΙΕΦΣΕΚ: «ενώ αρχικά ζήτησαν χαρτί από τον προσωπικό τους γιατρό για όσους εργαζόμενους ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, ώστε οι τελευταίοι να μείνουν σπίτι, τις τελευταίες ημέρες ξεκίνησε μία προσπάθεια να “ξεσκονίσει” τα χαρτιά των εργαζόμενων αυτών ο γιατρός εργασίας. Ακούσαμε το πρωτοφανές, ότι στις ευπαθείς ομάδες ανήκουν μόνο οι καρκινοπαθείς και όσοι έχουν κάνει μεταμόσχευση οργάνων -όλοι οι υπόλοιποι θα κινδύνευαν με επιστροφή στην εργασία τους (σε κάποιους ήδη ζητήθηκε!), αν δεν παρέμβαινε το σωματείο».
Κατά τα άλλα, αναφέρει ο Στ. Παπαθεοχάρης, εφαρμόζεται η τηλεργασία για τη συντριπτική πλειονότητα όσων δουλεύουν στα γραφεία και δεν υπήρξε ιδιαίτερο ζήτημα ως προς την εφαρμογή των προληπτικών μέτρων που ζητήθηκαν από το υπουργείο για τους εργαζόμενους. «Παραφωνίες υπήρξαν κυρίως σε τοπικό τμήμα, αλλά σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι η ανταπόκριση της εταιρείας στις υποχρεώσεις της προς τους εργαζόμενους είναι καλή», λέει ο Στ. Παπαθεοχάρης.
Από την προηγούμενη εβδομάδα έχει καθιερωθεί και θερμομέτρηση σε εργαζόμενους και σε όσους εισέρχονται στους χώρους της εταιρείας. Από την αρχή των μέτρων τηρήθηκε ο κανόνας του 50% πληρότητας στα λεωφορεία που μεταφέρουν τους εργαζόμενους, κάτι που δεν συμβαίνει σε άλλες εταιρείες, όπως καταγγέλλεται στην Ομοσπονδία.
Να σημειωθεί επίσης ότι σε πολλές εταιρείες, κυρίως σε αυτές που δεν υπάρχουν επιχειρησιακά σωματεία, υπάρχουν πολλοί εργαζόμενοι που, ενώ δικαιούνται την άδεια ειδικού σκοπού ή ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, δεν κάνουν χρήση λόγω φόβου να «μην μπουν στο μάτι» της εργοδοσίας.
Αξίζει να σημειωθεί παρενθετικά, με φόντο και την πρόσφατη πρόταση του ΣΕΒ για γενικευμένη εργολαβοποίηση στην αγορά εργασίας (βλέπε αναλυτικά: Δόγμα ΣΕΒ: Ενοικιαζόμενοι παντού, με πρόσχημα τη διατήρηση των θέσεων εργασίας, Left.gr, 14/4/20), στην FAMAR ένα σημαντικό ποσοστό εργαζόμενων 10 – 15%) εργάζεται μέσω εργολαβικών εταιρειών (Adecco και Icap), οι οποίες απλά προσλαμβάνουν εργαζόμενους που η ίδια η φαρμακευτική έχει εκπαιδεύσει και απασχολεί επί χρόνια.
«Μαθαίνουμε επίσης ότι η ONEPHARMA στο Σχηματάρι φαίνεται να αδιαφορεί για εφαρμογή προστατευτικών μέτρων (υπάρχει σχετική ανακοίνωση από το κλαδικό σωματείο της περιοχής), ενώ υπάρχουν εταιρείες που ζητάνε από τις ευπαθείς ομάδες να κάνουν χρήση των αδειών ασθενείας ή στους εργαζόμενους γονείς που δικαιούνται την άδεια ειδικού σκοπού να κάνουν χρήση των κανονικών αδειών τους, όπως κάνει για παράδειγμα η ΦΑΡΜΑΤΕΝ», υπογραμμίζει ο Στ. Παπαθεοχάρης.
Ο ίδιος αναφέρει μία παράλληλη εξέλιξη, χαρακτηριστική της περίφημης «εταιρικής κοινωνικής ευθύνης», την οποία επιδεικνύουν οι μεγάλοι φαρμακευτικοί όμιλοι: η «Sanofi» φαίνεται ότι οδηγεί σε λουκέτο το εργοστάσιο της FAMAR στη Λιόν, παρότι είναι το μοναδικό στην Ευρώπη που κατασκευάζει το φάρμακο με τη δραστική ουσία χλωροκίνη. Σύμφωνα με ορισμένους επιστήμονες, ένα παράγωγο της χλωροκίνης υπάρχει πιθανότητα να θεραπεύει αποτελεσματικά τον COVID-19.
Σοβαρές καταγγελίες φτάνουν στην «Εποχή» και από εργαζόμενους άλλων εταιρειών παραγωγής φαρμάκων από την Πάτρα ότι μέτρα προστασίας λήφθηκαν με μεγάλη καθυστέρηση και μόνο όταν κάποιοι εργαζόμενοι εμφάνισαν συμπτώματα και μπήκαν σε καραντίνα, ενώ χρειάστηκε η παρέμβαση της Ομοσπονδίας για να δοθούν και εκεί οι άδειες ειδικού σκοπού.
«Να στηρίξουν αυτούς που συντελούν στη κερδοφορία τους»
«Δεδομένου ότι οι φαρμακευτικές δεν ανήκουν στην κατηγορία των επιχειρήσεων που πλήττονται, ούτε σε αυτές που έκλεισαν κατόπιν εντολής του κράτους, οφείλουν να εφαρμόζουν την προ-κορωνοϊού εργατική νομοθεσία και να σέβονται το δικαίωμα των εργαζόμενων για την προστασία της υγείας τους», επαναλαμβάνει ο Στ. Νουχάκης, υπενθυμίζοντας ακόμη ότι και η τηλεργασία διέπεται από νόμους και δεν μπορεί να συνιστά όχημα ξεχειλώματος του ωραρίου.
«Ειδικά στο χώρο του φαρμάκου, στο παραφάρμακο και στα συναφή επαγγέλματα δεν υπάρχει λόγος εξάντλησης της έκτακτης νομοθεσίας», σχολιάζει, καλώντας τις εταιρείες του κλάδου «να σταθούν στο ύψος της κοινωνικής τους ευθύνης να στηρίξουν αυτούς που συντελούν στην κερδοφορία τους και δίνουν καθημερινά την μάχη με κίνδυνο των ίδιων και των οικογενειών τους, ώστε να μην λείψουν τα φάρμακα από τους συμπολίτες μας που τα έχουν ανάγκη».
O κ. Σταύρος Νουχάκης κλείνει επισημαίνοντας ότι η παρούσα υγειονομική κρίση μάς υπενθυμίζει την ανάγκη προάσπισης του εθνικού συστήματος υγείας. «Όσοι είχαν αναλάβει εργολαβικά την προηγούμενη περίοδο να προωθήσουν τις ιδιωτικοποιήσεις και τις ΣΔΙΤ στην υγεία, αναγκάζονται πλέον να σιωπήσουν», καταλήγει ο πρόεδρος της ΠΟΙΕΦΣΕΚ.
